Zawód zawodu zaufania publicznego.

Od kilku dni w mediach i na portalach społecznościowych wrze. Lekarze strajkują, ponieważ ich zdaniem Ministerstwo Zdrowia (a tym samym rząd) chce wymusić przyjęcie warunków współpracy, których ci przyjąć nie chcą i nie mogą. Minister zaś jest w pozycji silniejszego i z pozycji tej korzysta. Z wielkim, widocznym w mediach zaangażowaniem. A internauci, czyli pacjenci, czyli społeczeństwo – daje się tej (anty)kampanii ponieść.

źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Operacja_(medycyna)

Kiedy czytam komentarze internautów, nie mogę wprost uwierzyć, że ten (postkomunistyczny) roszczeniowy model jest tak głęboko zakorzeniony w naszym społeczeństwie. Przecież już od ponad ćwierćwiecza mamy wolność. I mamy też wolne zawody – są to mi.in. tzw. „zawody zaufania publicznego”, czyli takie, które z założenia powinny się cieszyć społecznym zaufaniem. Tymczasem, kiedy Minister wysyła komunikat, że lekarzom zależy wyłącznie na pieniądzach, „zawód” przybiera raczej skojarzenie nie z zajęciem, a z uczuciem. Bo jak ma się czuć pacjent, gdy słyszy, że jego lekarz myśli tylko o kasie, a nie o zdrowiu.

Pierwszy z brzegu i zapewne marginalny drobiazg dotyczący propozycji ministerialnej, przykuł moją uwagę. Medycy mają być obecnie, jak wynika z relacji medialnych, punktowani (in plus) za „wykrycie” choroby i karani (finansowo) za niepoprawne diagnozy. To trochę tak, jakby adwokat miał otrzymywać wynagrodzenie wyłącznie za „wygrane” sprawy (a takie postulaty już były podnoszone co najmniej przez internautów!). Z tym, że ja osobiście jako pacjent średnio czułabym się ze świadomością, że badający mnie lekarz wprost marzy o wykryciu we mnie jakiegoś guza! A przecież to i adwokaci ze swej praktyki wiedzą (prowadząc spory „medyczne”), że lekarz nie ponosi odpowiedzialności za niepomyślny rezultat leczenia (musiałby być Panem Bogiem), a jedynie za brak należytej, zawodowej, najwyższej staranności w podjętych działaniach. Choćby po tym szczególe widać, że walka lekarzy o zmianę ministerialnych propozycji wydaje się sensowna i zgodna przede wszystkim z dobrem pacjenta. W każdym razie w moim rozumieniu.

Jeśli chodzi o pieniądze i oskarżenia, że składali przysięgę i że wobec tego w każdym przypadku lekarze powinni mieć otwarte przychodnie i przyjmować pacjentów, zaś walka o wynagrodzenia czyni z nich piranie, hieny i co tam jeszcze, jest populizmem i głęboką nieprzyzwoitością. To polityka państwa spowodowała, że większość lekarzy prowadzi działalność gospodarczą i musi działać i myśleć biznesowo. Ja bardzo uprzejmie przepraszam, ale nie słyszałam groźby ze strony środowiska medycznego, że będą odmawiać pomocy w sytuacji zagrożenia życia. Muszą zaś być wysoce zdesperowani i przekonani o swoich racjach, skoro decydują się na zamknięcie przychodni i nieprzyjmowanie pacjentów na bieżąco (przecież to oczywiste, że tym samym codziennie tracą pieniądze!). I twierdzenie, że z powodu charakteru wykonywanego zawodu nie mają prawa protestować, jest szantażem intelektualnym, emocjonalnym, niegodnym. Szantażem jednocześnie prymitywnym i na dłuższą metę szkodzącym społeczeństwu, które już zupełnie traci wiarę w zawody zaufania publicznego.

Adwokaci przerabiają to codziennie. Jesteśmy zobligowani do prowadzenia spraw z urzędu, w których stawki wypłacane nam przez Skarb Państwa czasem nie stanowią nawet zwrotu naszych wydatków na telefony, papier czy parking opłacany w związku z prowadzoną sprawą. Nie strajkujemy zapewne dlatego, że dla żadnego adwokata sprawy z urzędu nie stanowią podstawy działalności, a jedynie najczęściej traktowane są właśnie jako wkład społeczny dla biednej ojczyzny, biednego społeczeństwa. Ja w każdym razie osobiście w ten sposób traktuję „urzędówki”. I tylko uciska mnie trochę i doskwiera, że ta półgratis praca z mojej strony jest mi narzucana. Bo gdyby jakiś polityk zwrócił się do mnie i kolegów, i powiedział wprost: „Jesteśmy krajem tak biednym i niewydolnym, że zwracamy się do was z prośbą, abyście pracowali dla waszej ojczyzny za darmo w takim to a takim zakresie” – to przynajmniej mielibyśmy sytuację jasną, czarno na białym.  Prośba o darmową pomoc jest już chyba lepsza niż udawanie, że się komuś za coś płaci, prawda? Przypuszczam nawet, że zupełnie możliwe, że jakiś kompromis co do takiej pomocy mógłby zostać wówczas wypracowany – przy założeniu, że sprawa jest uczciwie zdefiniowana. Tymczasem mówi mi się zupełnie co innego: „Jesteś adwokatem, więc musisz przyjąć taką a taką sprawę za wynagrodzeniem sztywno określonym (np. 60 zł) i jesteś do tego zobligowana, bo wykonujesz WOLNY zawód”. Państwu to nie zgrzyta?

To samo, jak wydaje się, dotyczy obecnie środowiska lekarskiego. Nazywa się to potocznie odwracaniem kota ogonem. Dobrzy politycy kontra źli i pazerni lekarze. I jeszcze jedna uwaga na temat reakcji społeczeństwa,  wynikająca z komentarzy internautów. Czy ktoś może mi wytłumaczyć, dlaczego przyjmuje się, że lekarze (czy my, adwokaci) w ogóle mają dla kogoś/za kogoś pracować za darmo? Przecież są przedsiębiorcami, jak inni. Mają (jak i my) rodziny, dzieci, które muszą utrzymać,  dla których nie mają zbyt wiele czasu, bo zajmują się codziennie problemami innych ludzi, tym ludziom pomagając; dają (jak i my) innym pracę, płacą podatki, ZUSy i Bóg wie jakie jeszcze świadczenia. Dlaczego nikt nie oczekuje, że mechanik samochodowy czy blacharz pracujący za przyzwoitym wynagrodzeniem, popracuje również gratis, a lekarz czy adwokat, to powinien działać jedynie w imię idei?

Atmosfera, jaka budowana jest wokół zdarzeń związanych z protestem lekarzy związanych z tzw. Porozumieniem Zielonogórskim jest – moim zdaniem – trudna do zniesienia. Obraz zaś zawodu lekarza rysowany przez polityków, następnie zaś powielany przez media i z przyjemnością powtarzany przez internautów: krwiopijcy, bezdusznego, nastawionego wyłącznie na pieniądze biznesmena, który kosztem społeczeństwa i za nasze pieniądze realizuje wyłącznie swoje zachcianki, zbliża się do lansowanego niesprawiedliwego obrazu zawodu adwokata. A wszystko to wynika z hipokryzji polityków, którzy przerzucają  odpowiedzialność za braki budżetowe na tzw. zawody zaufania publicznego. Na ludzi, którzy faktycznie biorą na siebie i za swoje działania odpowiedzialność nieraz znacznie wyższą niż wynika z prostych, spisanych zobowiązań. Myślę, że w takich sprawach środowisko adwokackie, w imię obrony przyzwoitości i sprawiedliwości, powinno częściej zabierać głos. Aby wyraz „zawód” nie kojarzył się tak bardzo z rozczarowaniem.